Laozi (ook geschreven als Lao Tzu en Lao Tse) was een Chinese filosoof uit de 6e eeuw voor Christus en is naar men aanneemt de stichter van het taoïsme.

Zijn naam wordt ook vaak als Lao Tse geschreven. Laozi's achternaam was Li 李 en zijn naam was Er 耳. De naam "Laozi" is een samentrekking van "Lao" (oud) en "zi" (meester) en betekent dus in feite "Oude Meester". Hij staat ook wel bekend als "Lao Dan".

Deze grote Chinese filosoof werd geboren in 551 v. Chr. in de huidige provincie Shandong. Hij leerde dat orde alleen hersteld kon worden door gedragscodes uit het begin van de Zhou-dynastie. Uiteindelijk stierf hij in zijn geboorteland Lu 479 v Chr.

Het verhaal gaat dat Laozi, afkomstig van de staat Chu, enige tijd als filosoof rondtrok, maar niemand tegenkwam die naar zijn waarheden wilde luisteren. Uiteindelijk gaf hij het op de mensen goede raad te geven en besloot hij de beschaafde wereld, in dit geval China, te verlaten. Aan de westgrens kwam Laozi echter een poortwachter tegen, die hem wist over te halen zijn ideeën in elk geval op te schrijven, omdat het zonde zou zijn als die helemaal verloren zouden gaan. Laozi zou hierop de Tao Te Ching (Boek van Weg en Deugd), een verzameling van 81 korte Chinese teksten, hebben geschreven.

Het is echter waarschijnlijk dat de Tao Te Ching niet door één auteur geschreven is, maar een verzameling wijsheden van meerdere schrijvers is. Volgens geleerden dateert het werk van de derde eeuw voor Christus. Het is daarom waarschijnlijk dat het Laozi's oorspronkelijke ideeën niet volledig weergeeft.

Laozi was zich bewust van de tegenstellingen in de dingen die telkens terugkeren in een eeuwig transformatieproces.

Veranderingen vinden niet op een progressieve wijze plaats, maar in een constante cyclus. Streven is volgens Laozi bij voorbaat zinloos. In politiek moet worden "gehandeld zonder te streven".

Uitspraken

 " Alle grote dingen komen voort uit het onbelangrijke. Daarom streeft de wijze nooit naar het grote. Op die manier kan hij grote dingen bereiken."

 
 " Alle wezens onder de hemel hebben hun oorsprong in het zijnde; het zijnde heeft zijn oorsprong in het niet-zijnde."

 
 " Alleen de liefde overwint, Alleen de liefde behoudt, Wanneer de hemel een mens wil behoeden vervult hij diens hart met liefde."

 
 " Als de Weg wordt gevolgd, gebruikt men paarden om akkers te ploegen. Als de Weg niet wordt gevolgd, gebruikt men paarden om oorlog te voeren."  

 " Als iemand alles onder de hemel wil veroveren, moet hij van alle betrokkenheid afzien."

 
 " Als je goed naar de staart van de kikker kijkt, zie je dat hij er geen heeft."

 
 " Als je iets wilt pakken, moet je het heel even loslaten. Als je iets wilt loslaten, moet je het heel even pakken."

 
 " Als je troebel water met rust laat, wordt het vanzelf helder."

 
 " Als mensen niet bang zijn voor de dood, kun je hen niet met de dood bedreigen. Als mensen bang zijn voor de dood, kun je wijzen naar een beul."

 
 " Als niemand een ander kwaad doet, valt aan allen integriteit toe."

 
 " Als rijkdom en eer je hoogmoedig maken, is dat vragen om ongeluk. Je terugtrekken als je iets hebt voltooid, dat is de Weg."

 
 " De dappere die veel waagt, vindt de dood. De dappere die weinig waagt, blijft leven."

 
 " Behandel goede mensen goed. Behandel niet-goede mensen ook goed. Zo komt goedheid tot stand."

 
 " De goedheid van het goed doen is niet de echte goedheid."

 
 " Als woelig water tot rust komt, wordt het langzaam helder. Als iets traag in beweging komt, komt het langzaam tot leven."  

 " De grootste openbaring is de stilte."  

 " De grote volheid schijnt leeg te zijn, en toch kan men haar niet uitputten."  

 " De grote Weg is vlak, maar mensen zoeken liever bergpaden."  

 " De heldere weg lijkt donker, de vlakke weg lijkt hobbelig, eenvoudige waarheid lijkt onzuiver."

 
 " De hemel en aarde kunnen lang leven, omdat ze niet voor zichzelf leven."

 
 " De hoogstaande mens kan de Weg nauwelijks in praktijk brengen. De middelmatige mens volgt de Weg, maar raakt hem ook weer kwijt. De laagstaande mens lacht om de Weg; deed hij dat niet, dan was het niet de Weg." 

 " De mens weerhoudt zich tot de Weg als een bergbeek tot de zee."

 
 " De onbuigzame mens is een leerling van de dood. De zachte, soepele en kwetsbare mens houdt van het leven."

 
 " De reden dat ik ziekten heb, is dat ik een lichaam heb. Als ik geen lichaam had, wat voor ziekte zou ik dan kunnen hebben ? "

 
 " De ruimte tussen hemel en aarde lijkt op een blaasbalg. Hij pompt, maar blijft leeg."

 
 " De vijf kleuren verblinden ons oog. De vijf smaken maken onze mond gevoelloos. De vijf tonen maken ons oor doof."

 
 " De waarheid klinkt als haar tegendeel."

 
 " De weg die te bewandelen is, is niet de eeuwige Weg. De naam die te noemen is, is niet de eeuwige naam."

 
 " De Weg geeft integriteit aan wie zich vereenzelvigt met integriteit. De Weg geeft mislukking aan wie zich vereenzelvigt met mislukking."

 
 " De Weg heeft geen belangen, maar staat achter de goede mens."

 
 " De Weg is naamloos."

 
 " De wetende is karig met zijn woorden; de woordenrijke is onwetend."

 
 " De wijze draagt ruw geweven kleren over zijn lichaam en kostbare juwelen in zijn hart."

 
 " De wijze handelt niet en daarom faalt hij niet. De wijze grijpt niet en daarom verliest hij niet."

 
 " De wijze handelt, maar heeft geen bezit. Hij voltooit zijn werk, maar heeft geen trots. Hij verlangt niet naar eer en roem."  

 " De wijze heeft geen onwrikbare beginselen; hij past zich aan bij anderen."

 
 " De wijze heeft verlangen zijn waarde uit te stralen."

 
 " De wijze houdt zich aan eenheid en is een herder voor alle mensen. Hij is niet in zichzelf verdiept en daarom schittert hij. Hij laat zich niet kennen en daarom is hij voornaam. Hij komt niet voor zichzelf op en daarom is hij verdienstelijk. Hij kent zichzelf geen eer toe en daarom houdt hij stand."

 
 " De wijze houdt zichzelf op de achtergrond, maar in werkelijkheid staat hij vooraan." 

 " De wijze is meelevend; daarom kan hij dapper zijn. Hij is sober; daarom kan hij grootmoedig zijn. Hij gaat niet boven anderen staan; daarom kan hij toonaangevend zijn."

 
 " De wijze kan grote dingen bereiken, omdat hij geen grote dingen doet."  

 " De wijze mens denkt nooit aan eigen grootheid; daarom wordt hij groot."  

 " De wijze sluit zijn hart af, doet zijn deuren dicht en verspreidt licht."

 
 " De wijze staat voor de mensen, maar irriteert hen niet. Hij staat boven de mensen, maar ze vinden hem niet lastig."

 
 " De wijze vergeet zichzelf in de omgang met andere mensen en laat zijn geest benevelen in het belang van andere mensen."

 
 " De wijze vergoedt kwaad met goed."

 
 " De wijze verlangt ernaar zonder verlangen te zijn en streeft niet naar dingen die moeilijk te krijgen zijn. Hij leert niet te leren en richt zich op dingen die de menigte niet ziet."  

 " De wijze weet zonder te reizen, heeft inzicht zonder te kijken, bereikt iets zonder te handelen."

 
 " Dingen kunnen minder worden door groter te worden en groter worden door minder te worden."  

 " Een cycloon duurt nooit de hele dag. Een stortbui is altijd snel voorbij. Als hemel en aarde het niet eeuwig kunnen laten waaien en regenen hoe zou de mens dat kunnen ? "

 
 " Een dikke boom begint als een teer twijgje. Een bergbeklimming begint met een stapje."

 
 " Een goede handelaar verstopt zijn waren en doet alsof hij niets heeft aan te bieden."

 
 " Een mens moet verheven zijn en toch bescheiden blijven."

 
 " Een staat moet dunbevolkt zijn. Dan heeft een leger geen zin. De bewoners moeten ernstig met de dood omgaan en niet op het idee komen te verhuizen. Hoewel ze de kippen en honden ginds kunnen horen, wijken ze niet van hun plaats totdat ze sterven."

 
 " Een tocht van 1000 mijl moet beginnen met een eerste stap."

 

 " Er is geen grotere ramp dan het onderschatten van de vijand."  
 " Geen grotere ramp dan ontevredenheid. Wie weet wanneer hij tevreden moet zijn, is eeuwig tevreden."

 
 " Genoeg hebben is geluk; meer dan genoeg hebben brengt ongeluk. Dat geldt voor alle dingen, vooral echter voor geld."

 
 " Goed gereedschap wordt gemaakt uit een onbewerkt houtblok."

 
 " Goede mensen zijn als leraren. Slechte mensen zijn als zwaarden. Wie zijn leraar niet waardeert en zijn zwaard niet respecteert, maakt een grote fout."  

 " Haal voordeel uit wat is, maar zie het nut van wat niet is."

 
 " Handel door niet te handelen, proef wat zonder smaak is, zie het kleine als groot, het weinige als veel. Stel integriteit tegenover haat."

 
 " Het harde bezwijkt onder het zachte, het sterke legt het af tegen het zwakke. Iedereen weet dat, maar alleen de wijze weet het toe te passen."

 
 " Het is verstandiger een kaars aan te steken dan te klagen over de duisternis."

 
 " Het vereist uiterlijke moed om te sterven, het vereist innerlijke moed om te leven." 

 " Het volmaakte schijnt rijkelijk onvolmaakt; toch is het door allen te gebruiken."

 
 " Het voordeel van niet-handelen kunnen slechts weinig mensen in de praktijk toepassen." 

 " Het zachtste ding onder de hemel overtreft het hardste ding onder de hemel."

 
 " Hij die veel over anderen weet kan geleerd zijn, Maar hij die zichzelf begrijpt is intelligenter. Hij die meester is over anderen kan machtig zijn, Maar hij die zichzelf meester is, is nog machtiger."

 
 " Hoe groter het aantal standbeelden, des te groter het aantal dieven en struikrovers."

 
 " Hoe meer wetten er zijn, des te meer dieven."

 
 " Iemand die vlug instemt, wordt zelden geloofd. Iemand die denkt dat de dingen gemakkelijk gaan, komt veel problemen tegen."

 
 " Iemand voor wie mensen bang zijn, is bang voor mensen."

 
 " In diepe wateren is het moeilijk vissen."

 
 " Je kunt beter niets doen, dan druk te zijn met niets."  

 " Leven is leven in relatie."

 
 " Licht en snel zijn afhankelijk van zwaar en langzaam. In een drukke herberg blijft de wijze onbewogen."

 
 " Medeleven leidt in de oorlog tot de overwinning en in de verdediging tot onkwetsbaarheid."

 
 " Met verdraaide woorden kun je van alles bereiken, maar slechts door juist te handelen kun je de anderen overvleugelen."

 
 " Om de hemel te dienen en de mensen te besturen is niets zo doeltreffend als zuinigheid."

 
 " Om de wereld te kennen, behoeft men zijn huis niet te verlaten; men behoeft niet uit het raam te kijken om de wegen van de hemel te zien. Hoe verder u zich verwijdert, des te minder kennis u opdoet."

 
 " Omdat de wijze zonder wedijver is, kan niemand met hem wedijveren."

 
 " Omdat mensen onwetend zijn, begrijpen ze me niet. Slechts weinig mensen begrijpen me. Ik vind dat een compliment."

 
 " Ook als een grote haat verzacht wordt, blijft er een rest van achter. Is dat dan goed ? " 

 " Oprechte woorden zijn niet mooi, mooie woorden zijn niet oprecht. Wie veel weet, is niet geleerd. Wie geleerd is, weet niet veel."

 
 " Pak iets aan voordat het een probleem is. Schep orde voordat de chaos intreedt."

 
 " Regeer een grote natie zoals ge een klein visje zou koken."

 
 " Richt je op je levensadem totdat hij heel zacht is. Dan word je als een baby."

 
 " Slechts de geweldloze is zonder gebrek."

 
 " Slechts wat zuiver en stil is kan een richtsnoer voor de wereld zijn."

 
 " Slechts weinig spreken, dat is de wil van de natuur."

 
 " Spaken komen samen in een naaf, maar de lege ruimte maakt de kar bruikbaar. Een pot bestaat uit klei, maar de lege ruimte maakt de pot bruikbaar. Balken en stenen vormen een huis, maar de lege ruimte maakt het huis bruikbaar. Alleen het niets is bruikbaar." 

 
 " Streef naar de eenvoud van ongeverfde zijde. Zoek de eenvoud van een onbewerkt houtblok. Verminder je verlangens. Zet een punt achter leren. Dan ben je zonder zorgen."

 
 " Streef naar volkomen leegheid. Handhaaf volstrekte stilte."  

 " Te bereiken het uiterste van de leegte; te bereiken de allergrootste stilte - dan zullen allen er wel bij varen."

 
 " Terugkeer tot de wortels, dat is stilte. Men noemt dat: terug naar het wezenlijke."

 
 " Uit iets is wel voordeel te halen, maar iets bruikbaars vinden we alleen in het niets."  

 " Uw doen zij niet-doen; uw bezig zijn zij niet-bezig zijn."  

 " Veel woorden putten zich snel uit. Beter is het maat te houden."

 
 " Voorkom het moeilijke door het gemakkelijke te doen."

 
 " Voortreffelijk is de heerser die door zijn onderdanen nauwelijks wordt opgemerkt. De laagste heerser is hij die door zijn onderdanen wordt geminacht."  

 " Vriendelijkheid in woorden schept vertrouwen, vriendelijkheid in denken schept diepzinnigheid, vriendelijkheid in geven schept liefde."  

 " Vrij zijn van wensen leidt tot innerlijke rust."  

 " Vroeger waren de wijzen aarzelend alsof ze een bevroren rivier overstaken, eenvoudig als een onbewerkt houtblok, troebel als woelig water, ruim als een brede vallei. Daarom waren ze moeilijk te herkennen."

 
 " Ware deugd doet zich nooit als deugd voor."  

 " Ware woorden zijn niet mooi, mooie woorden zijn niet waar."

 
 " Wat de rups het einde noemt, noemt de rest van de wereld een vlinder."

 
 " Wat een ramp lijkt, blijkt vaak een kans."

 
 " Wat je wilt hebben, moet je eerst geven."

 
 " Wat stevig in de bodem staat, is niet te ontwortelen. Wat stevig omklemt is, kan niet ontsnappen."  

 " Wees eerlijk tegenover eerlijke mensen. Wees ook eerlijk tegenover niet-eerlijke mensen. Zo komt eerlijkheid tot stand."

 
 " Wees toegevend en zwak; zo bedwing je ontoegevendheid en kracht."

 
 " Weet hoe je tevreden en voldaan kunt zijn, dan zult je lang standhouden."

 
 " Weinig geloof hebben, is geen geloof hebben."

 
 " Weten dat je niet weet, is een deugd. Niet weten dat je niet weet, is een ondeugd. De wijze heeft geen gebreken, want hij beschouwt alle gebreken als gebreken."  

 " Wie aan niets is gehecht, heeft geen verlies te vrezen."

 
 " Wie alles onder de hemel wil veroveren en beïnvloeden, slaagt niet in zijn opzet. Alles onder de hemel is niet te beïnvloeden. Wie het grijpt, raakt het kwijt."

 
 " Wie alles voor gemakkelijk houdt, zal veel moeilijkheden hebben."

 
  " Wie anderen begrijpt, heeft kennis. Wie zichzelf begrijpt, is verlicht. Wie anderen verovert, heeft macht. Wie zichzelf verovert, is sterk. Wie sterft, maar niet vergeten wordt, leidt een lang leven."

 
  " Wie anderen overwint is sterk; wie zichzelf overwint is machtig."  

  " Wie bevrediging vindt in zichzelf is rijk."  

  " Wie de mensen kent heeft verstand; wie zichzelf kent, is verlicht."

 
  " Wie geen vertrouwen in anderen stelt, zal ook nimmer het vertrouwen van anderen winnen."

 
  " Wie goed kan kerven, hakt niet."

 
  " Wie goed reist, laat geen sporen na. Wie goed spreekt, overtuigt zijn gehoor. Wie goed rekent, heeft geen telraam nodig. Wie goed vastbindt, heeft geen touw nodig."

 
  " Wie het kleine ziet, heeft inzicht. Wie in zachtheid verblijft, heeft kracht."

 
  " Wie het leven weet te behouden, gaat tijgers en neushoorns niet uit de weg. De neushoorn kan zijn hoorn nergens tegen stoten. De tijger kan zijn klauwen nergens in slaan. Want er zijn geen sterfelijke plekken op hem."

 
  " Wie het niet-doen beoefent, voor hem is er niets dat hij niet kan beheersen."

 
  " Wie het werk aan de wereld liefheeft gelijk zichzelf, kun je de wereld toevertrouwen."

 
 " Wie in plaats van de timmerman de bijl zwaait, heeft niet veel kans er zonder kleerscheuren af te komen."  

 " Wie integer is, let op zijn schulden. Wie niet integer is, let op zijn vorderingen."  

  " Wie inzicht heeft in het eeuwige, is verlicht. Wie dat inzicht niet heeft, is roekeloos. Roekeloosheid leidt tot slechtheid."  
  " Wie naar veel lof streeft, eindigt zonder lof."

 
 " Wie niet in harmonie met de Weg leeft, zal een vroege dood ten deel vallen."

 
  " Wie op zijn tenen staat, zal niet lang overeind blijven."

 
  " Wie stilstaat, overwint hitte. Wie holt, overwint kou."

 
  " Wie streeft naar kennis, bereikt steeds meer kennis. Wie streeft naar minder, bereikt niet-handelen. Wie niet handelt, bereikt alles."  

  " Wie veel schatten vergaart, heeft veel te verliezen."  

 " Wie vol deugden is, is als een kind ... zijn beenderen zijn zacht, zijn pezen week, maar zijn greep is vast."

 
  " Wie volkomen integer is, is als een kind met een gezonde blos."

 
  " Wie weet dat hij niets weet, die is de grootste."

 
  " Wie weinig integer is, let constant op integriteit en is daardoor weinig integer."

 
 " Wie zeer integer is, legt daar geen nadruk op."

 
  " Wie zichzelf roemt, kan niets bereiken."  

  " Wie zijn macht wil bewaren, moet haar niet tonen."

 
  " Wie zuiver en stil is, kan overal orde op zaken stellen."  

  " Wijzer dan hij die waarde aan het leven hecht, is hij die niet ter wille van het leven handelt."

 
  " Zij die weten, spreken niet; zij die spreken, weten niet."

 
  " Zijn en niet-zijn brengen elkaar voort. Lang en kort vullen elkaar aan. Hoog en laag passen bij elkaar. Voor en achter volgen na elkaar. Daarom handelt de wijze niet, maar leeft hij volgens de leer die niet in woorden is uit te drukken."

 
  " Zoek voor grote vraagstukken een oplossing als ze nog klein zijn."  

  " Zonder de deur uit te gaan kun je alle dingen onder de hemel kennen. Hoe verder je weggaat, des te minder weet je."  
  " Zwijgen leren we pas in de loop van ons leven; spreken leren wij al eerder."

 
  " Niets ter wereld is zachter en zwakker dan water, maar niets overtreft het ,in het breken van wat hard en sterk is... zacht overwint hard, zwak overwint sterk. er is niemand die dit niet weet, maar niemand handelt er naar..."