Confucius Chinese filosoof, grondlegger van de Chinese staatsgodsdienst. Zijn leer is wezenlijk praktisch en beperkt zich tot de ethiek; ze ontbeert een afgerond metafysisch systeem. Confucius beschouwt de mens nooit als een geïsoleerd individu, maar altijd als opgenomen in een sociaal verband: familie, maatschappij...

Oudst bekende wijsgeer van China wiens levensverhaal in vele legendes in verweven. De naam Confucius is de gelatiniseerde versie van K'Oeng Foe-tse, wat staat voor Meester K'Oeng.

Confucius leefde in China van 551- 479 v Chr. Hij kwam uit de staat Lu en geboren in de buurt van Qufu, een stad in de Chinese provincie Shandong. Hij was in de Chinese eeuw van de honderd filosofen de denker die bestaande machtsrelaties in stand hield. Laat de heerser een heerser zijn en de onderdaan een onderdaan. Maar de heerser moet een eerlijk en rechtschapen man zijn om goed te kunnen regeren, zo voegde hij er aan toe.

Hij predikte deugd en gerechtigheid; zijn leer was meer een staats- en zedeleer, dan een godsdienstleer en wordt nog door een groot deel der Chinezen beleden.

Confucius is de grondlegger van het confucianisme. Deze filosofie propageert zes deugden . Te weten menselijkheid, rechtvaardigheid, trouw, fatsoen, wederkerigheid en kinderlijke gehoorzaamheid. Met de kinderlijke gehoorzaamheid wordt de liefde en de zorg bedoeld die een kind aan zijn ouders verschuldigd is. Jaarlijks wordt op 28 september herdacht dat hij in het jaar 551 voor Christus geboren is.

Uitspraken

 " Alle mensen zijn hetzelfde. Het zijn slechts hun gebruiken die verschillen." 

  " Alleen de waarlijk deugdzame kan anderen liefhebben of haten."

 
 " Alles heeft z'n schoonheid alleen ziet niet iedereen dat altijd."

 
 " Als de rijken vermageren, zijn het de armen die van honger omkomen."  

  " Als ge een goed mens ziet, bedenk dan hoe ge hem kunt navolgen; als ge een slecht mens ziet, onderzoek dan uw eigen hart."  

  " Als je een waardig mens ontmoet, tracht hem dan na te volgen. Als je een onwaardig mens tegenkomt, beproef dan jezelf ! "

 
 " Als men ziet wat juist is, en het nalaat, is dat een gebrek aan moed."  

  " Beminnen en de gebreken inzien van hen die men bemint; haten en de deugden erkennen van hen die men haat, dat is zeldzaam in de wereld."  

  " Bij alles slechts het voordeel najagen brengt veel ergernis met zich mee."

 
  " Bij een goed einde hoort een goed begin."  

  " De edele mens is onwrikbaar, maar niet stijfhoofdig."

 
  " De edelman beseft wat deugdzaam is, de gewone man wat winstgevend is."

 
  " De gedachten van de superieure mens is vertrouwd met rechtvaardigheid; de gedachten van de middelmatige mens is vertrouwd met opbrengst."  

  " De hele kunst van het spreken is: begrepen te worden."  

  " De Meester zei: 'Alleen de aller wijzen en de aller dwazen veranderen nooit van mening." 

  " De morele mens houdt van zijn ziel, de gewone van zijn bezit."

 
 " De stilte is een vriend die je nooit verraadt."

 
  " De waarlijk goede mens is evenwichtig en gerust van ziel. Niets kan hem in verwarring brengen. De waarlijk moedige mens kent geen vrees."

 
  " De zekerste manier om bedrogen te worden is, zich voor slimmer te houden dan anderen."  

 " Deugd blijft niet lang eenzaam, zij krijgt spoedig buren."  

 " Een goede zoon moet zich zo gedragen dat zijn ouders zich om niets anders moeten bekommeren dan om zijn gezondheid."  

  " Een mens heeft twee oren en één mond om twee keer zoveel te luisteren dan te praten."

 
  " Eén moment van vreugde verdrijft honderd zorgen."  

  " Een smalle weg komt onveranderlijk uit op een bredere."  

  " Een superieur mens handelt alvorens te spreken, en spreekt daarna in overeenstemming met zijn daden."

 
  " Een vierspan haalt de tong niet in."  

  " Een wijs man zoekt het in zichzelf, de dwaas zoekt het in anderen."  

  " Fouten hebben, en die niet verbeteren, dat is pas fouten hebben."  

  " Geef me werk wat bij me past en ik hoef nooit meer te werken."  

 " Helaas! Ik zag hem gestaag vooruit gaan, maar ik zag hem nooit zijn vooruitgang remmen."  

  " Het einde van de dag is nabij als kleine mensen lange schaduwen werpen."  

  " Het goede mag dan nog zo ver van mij verwijderd zijn, als ik er serieus naar streef, kan ik het wel bereiken."  

  " Het hart van de wijze hoort, als een spiegel, alle voorwerpen te weerkaatsen, zonder door een enkele ervan besmeurd te worden."  

 " Het is beter een mijl te reizen dan om duizend boeken te lezen."  

  " Het is goed openhartig naar anderen te zijn, maar met eerlijkheid moet je voorzichtig zijn, en als het mogelijk is moet je respectvolle en aardige woorden gebruiken."  

  " Het is niet de waarheid die de mens groot maakt, maar de mens die de waarheid groot maakt."

 
  " Het is niet moeilijk het goede te herkennen, maar wel het in daden om te zetten."

 
  " Hij die de kracht van woorden niet kent zal niet in staat zijn een mens te leren kennen."  

 " Hij die niet kan lachen, moet geen winkel beginnen."

 
 " Hoe wilt u de dood begrijpen? U begrijpt het leven nog niet eens."  

 " Ik moet werkelijk de man nog ontmoeten die meer ziet in deugdzaamheid dan in een mooie vrouw."  

 " In een goed geregeerd land is armoede iets om je over te schamen. In een slecht geregeerd land is rijkdom iets om je voor te schamen."

 
 " In hun natuur zijn alle mensen gelijk; het zijn hun gewoonten die de verschillen maken."

 
 " Kennis is slechts de briljantheid in de organisatie van ideeën. Het is geen ware wijsheid. De ware wijsheid gaat voorbij aan kennis."  

 " Kennis van de strekking en de kracht van de woorden is de eerste voorwaarde voor de kennis van mensen."  

 " Kies een baan waarvan je houdt en je hoeft nooit één dag in je leven te werken."

 
 " Kunt u uw vijand niet verslaan, sluit dan vrede met hem."  

 " Leren zonder te denken is ijdel. Denken zonder te leren is gevaarlijk."  

 " Mensen struikelen niet over bergen, alleen over molshopen."  

 " Nederigheid is de grondslag van alle deugden." 

 " Onrecht verdragen is gemakkelijk, behalve dan dat je er steeds aan moet denken."  

 " Onveranderlijk is slechts de edelste der wijzen en de laagste der dommen."  

 " Onze grootste overwinning is niet dat we nooit falen, maar dat we telkens als we struikelen weer opstaan."  

 " Overwin een probleem en houd er daarmee honderd op een afstand."  

 " Pas als je naar de overkant van de zee roeit, zult je ondervinden wie je werkelijk bent."  

 " Pas in een tijd van onrust kan met trouw onderscheiden."  

 " Pas op de jeugd. Je weet niet hoe ze zich ontwikkelen zal."

 
 " Standvastigheid, volharding, eenvoud en bescheidenheid zijn niet ver van de deugd."  

 " Succes is altijd afhankelijk van een nauwkeurige voorbereiding en zonder die voorbereiding is falen een feit."  

 " Tse-Koeng vroeg wat het kenmerk was van een superieur mens. De Meester zei: `Hij handelt voor hij spreekt, en spreekt daarna in overeenstemming met zijn handelingen."  

 " Twijfel is de waakhond van het inzicht."  

 " Van nature zijn we broeders, door de opvoeding worden we vreemden."  

 " Vleierij en glad van tong zijn, wijzen zelden op een oprecht mens."

 
 " Waarheen je ook gaat, ga met je hele hart."

 
 " Wanneer gij een ding kent, te doen als een die het kent, en wanneer gij een ding niet kent, te erkennen dat gij het niet kent - dat is Kennis."  

 " Wanneer iedereen zijn wil zou richten op het goede, zou er niets slechts meer zijn."  

 " Wat blijft er over van heldendom? Een vervallen heuvel, waarop het onkruid welig tiert."  

 " Weten wat juist is en het niet in praktijk brengen, is gelijk aan gebrek aan moed."  

 " Weten wat men weet en weten wat men niet weet, dat is het ware weten."  

 " Wie bij zijn spreken geen bescheidenheid betracht, zal moeite hebben zijn woorden goed te maken."  

 " Wie de hemel beledigt, heeft niemand tot wie hij zijn gebeden kan richten."  

 " Wie met mensen omgaat als met pionnen, ziet spoedig dat zijn schaakbord leeg is."

 
 " Wie niet bereid is iets op zich te nemen, die weet niet wat plicht is."  

 " Wie oude kennis koestert en voortdurend nieuwe vergaart, mag een leraar van anderen zijn."  

 " Wie voor niets bang is, wordt door het gevaar verrast."  

 " Wie zijn gedachten niet in de verte stuurt, zal zorgen vinden in zijn nabijheid." 

 " Wij kennen het leven niet: hoe kunnen wij de dood dan kennen? "

 
 " Wilt u weten of een land goed geregeerd wordt en goed van zeden is? Luister naar zijn muziek."  

 " Zich strikt aan het goede houden is een geweldige bezigheid. Zouden we daarom iemand die een keus heeft en niet voor het goede kiest, wijs kunnen noemen? "  

 " Zoek de kleine dingen die aan het leven vreugde en voldoening geven."